“Aşkın Deliliği” Primavera’dan sonra, şimdi İstanbul Caz Festivali’nde

Deniz Kuzuoğlu

24. İstanbul Caz Festivali, “Şarkılar Konuşur” diyerek yola çıkmadan 2 sene önce, Shye Ben Tzur, Hintli ekip the Rajasthan Express ve Radiohead gitaristi Jonny Greenwood aynı düşünce ile Hindistan’ın kuzeyindeki Mehrangarh Kalesi’nde Junun (Aşkın Deliliği) yolcuğuna başladılar. 400’ü aşkın dilin konuşulduğu bir coğrafyada, farklı kültürler ve müzikal geleneklerden gelen bu ekibin birlikte geçirdiği 3 haftanın sonunda ortaya bir albüm, bir de belgesel çıktı.

“Aşkın Deliliği” ile ilk tanışmam, Paul Thomas Anderson’ın yönettiği ve albümün yapım sürecini anlatan bu belgeselle oldu. Anderson da sözü şarkılara bırakmıştı. Çok az diyaloğun geçtiği, çoğunlukla şarkıların kayıt sürecini gösteren bu belgeseli, seyirciye sanki kayıtlar esnasında müzisyenlerle berabermiş hissi veren ve estetik kaygılardan uzak bir teknik ile çekmişti. Anderson’ın kamera hareketleri ile anlattığı bir diğer önemli nokta ise Junun’un bir kişinin projesi değil, tüm müzisyenlerin eşit derecede katkı sağladığı müzikal bir ortaklık olduğuydu.

Belgeselin ardından projenin kendi adını taşıyan albümü geldi. Belgeselde ham hallerini dinlediğimiz şarkılar, Greenwood ve Radiohead’in “altıncı elemanı” sayılan Nigel Godrich’in dokunuşları ile son halini almıştı. Greenwood yaptığı prodüksiyon tasarımı ile müzisyen olarak katkıda bulunduğu bölümleri diğer müzisyenlerin önüne geçmeden bu çok katmanlı müziğe ustaca yedirmiş, bu sayede ortaya “Doğu-Batı sentezi” klişesinden kendini kurtarmış sağlam bir dünya müziği albümü çıkarırken, ileride fiziki olarak projeye dahil olamadığı zamanlar için de projenin sürekliliğini sağlamıştı.

“Aşkın Deliliği” ile yolum en son, geçtiğimiz Haziran ayında, İstanbul öncesi duraklarından biri olan Barcelona’daki Primavera Sound Festivali’nde kesişti. Avrupa’nın dört bir yanından gelen insanlar, bilmedikleri dillerde şarkıları olan bu grubu izlemek için konser başlamadan sahne önünü doldurmuştu bile. Shye Ben Tzur ve the Rajasthan Express sahnede göründüğü andan itibaren ise yine tek bir ortak dil vardı. Yaklaşık bir saat boyunca birbirini tanımayan binlerce insan Rajasthan Express’in vurmalı ve nefeslilerinin ahengi ile dans ederken, Shye Ben Tzur’a dilleri döndükçe vokallerde eşlik etti. Junun onları İstanbul’a da getirecek yolculuklarına devam etmek için sahneden ayrılırken, festivalin diğer sahnelerine doğru dağılan seyircinin büyük çoğunluğu hala dans etmeye devam ediyordu.

HANGİ ETKİNLİK?
JUNUN FEATURING SHYE BEN TZUR AND THE RAJASTHAN EXPRESS / MILES MOSLEY / BİLAL KARAMAN TRIO* / MADENÖKTEMERSÖNMEZ*


NE ZAMAN?
7 Temmuz Cuma, 19.45


NEREDE?
Beykoz Kundura


AYRINTILI BİLGİ | BİLET AL